Lykia Bölgesi'nin küçük fakat etkileyici bir antik kenti de Istlada'dır. Istlada'ya Finike - Kaş karayolu üzerindeki Davazlar Köyü'nden gidilir. Doğuya ayrılan 4 km'lik yol bizi Kapaklı Köyü'nün Hoyran mevkiindeki ünlü anıt mezarının yanına kadar götürür. Burada İlkokulun hemen karşısında bulunan ve M.Ö. IV. yüzyıla ait Hoyran Anıtı bütün görkemiyle karşımıza çıkar.

Ağaçların gölgesinde mahzun duran Hoyran Mezar Anıtı bir kayadan kesilerek ev tipi mezar haline getirilmiştir. Üzeri yuvarlak mezar anıtının alınlığında üç kişi ayakta durmaktadır. Alttaki geniş frizde ise ortada bir sedir üzerine uzanmış erkek figürü ve bu figürün önünde bir masa ile dört silahlı adam figürü yer almaktadır. Arkasında ise iki erkek ve iki kadın figürü vardır. Kapısının üzerinde silinmiş bir Lykia yazıtı göze çarpar.

Akropolün doğu ve kuzey yönünde kaya mezarları, lahitler ve stel şeklindeki mezarlar ile sarnıçlar görülür. Mezarların tümü Roma Devri'ne aittir. Bu lahitlerin arkasında kayaya oyulmuş Lykia ev tipi mezarlardan biri Güvercinli mezar olarak anılır. Mezarın üzerinde horoz, sfenks ve güvercin tasvirleri bugün de görülebilir. Mezarın kuzey yönünde ise mezar sahibinin ve yakınlarının tasvir edildiği bir friz yer almıştır. Mezar M.Ö. IV. yüzyıla aittir.

Hoyran denilen bu kısım aşağısında da kalıntılar bulunmaktadır. Buraya araba ile Kekova yolundan gitmek gerekmektedir. Kekova yolunda Üçağız'a 2 km kala Çevreli'den Kapaklı'ya giden yola sapıldığında 1,5 km sonra solumuzda Bucak denilen yerde bir kayaya işlenmiş nefis bir Lykia mezarı görülür. M.Ö. IV. yüzyıla ait mezar kayaya kabartma olarak yapılmış olup üzerinde oturan iki kişi görülür.

Buradan devam edildiğinde Kapaklı'ya varmadan Enişdibi denilen yerin deniz tarafında yine harabelerle karşılaşılır. Patika yol takip edilirse çok uzak olmayan Hayıtlı denilen Gökkaya Koyu üzerindeki yerde yine ilginç kalıntılara ulaşılır. Buradaki lahitler mimari yapılarla iç içedir evler yapı taşlarına kadar ayaktadır.

Bu yapıların yanında bir kilisenin apsis kısmı da ayakta görülür. Böylece burada Lykia devri Hellenistik, Roma ve Bizans Çağı eserlerini yan yana görmek mümkündür.

Gökkaya Koyu'nun üzerindeki bu yer Istlada ise, Hoyran'daki lahitlerin bulunduğu kısım buna bağlı bir yer olmalıdır. Böylece Istlada'nın eserleri Kapaklı ile ona bağlı Hoyran ve Hayıtlı mevkiilerine dağılmıştır.

Ayrıca denizden Gökkaya Koyu'ndan da buraya çıkmak çok kolaydır. Koydaki kilise yıkıları yanından çıkılarak buraya kolayca ulaşılır.

Bu sayfanın hazırlanmasında İlhan AKŞİT'in "Işık Ülkesi LYKİA" kitabından yararlanılmıştır.